Wanneer gaat de zorgspecifieke fusietoets van de NZa naar ACM?
De toets is in haar huidige vorm op 1 januari 2014 in werking getreden. Minister Schippers heeft op 6 februari 2015 door middel van een brief de Tweede Kamer ingelicht over haar voornemen om de bevoegdheden ten aanzien van de zorgspecifieke fusietoets van de NZa over te hevelen naar ACM. Het wetsvoorstel Herpositionering taken NZa en deregulering is in april 2016 naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel was in behandeling bij de Tweede kamer, maar is ingetrokken.
Is iedere samenwerking meldingsplichtig?
Nee. Er dient sprake te zijn van een concentratie in de zin van de Mededingingswet waarbij ten minste een zorgaanbieder in de zin de van de Wet marktordening gezondheidszorg is betrokken. Dat wil zeggen een fusie, overname of de oprichting van een joint venture die als duurzaam zelfstandige gemeenschappelijke onderneming kwalificeert. Door een beleidswijziging van de NZa geldt dat per 1 juli 2022 een zorgaanbieder direct bij de concentratie betrokken moet zijn voordat sprake kan zijn van een bij de NZa meldingsplichtige concentratie. Met een direct betrokken zorgaanbieder wordt door de NZa bedoeld dat de entiteit die de fusie of overname aangaat (i) zelf zorg doet verlenen of (ii) indirect zeggenschap uitoefent over een entiteit die zorg doet verlenen.
Welke zorgaanbieders verlenen zorg in de zin van de Wet marktordening gezondheidszorg?
Alle zorgaanbieders die zorg verlenen als bedoeld in artikel 1, onderdeel b, van de Wet marktordening gezondheidszorg. Dit is in ieder geval de zorg of dienst als omschreven bij of krachtens de Zorgverzekeringswet ("Zvw") en de Wet langdurige zorg ("Wlz"). Daarnaast gaat het om handelingen op het gebied van de gezondheidszorg als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg ("Wet BIG"), voor zover uitgevoerd, al dan niet onder eigen verantwoordelijkheid, door personen, ingeschreven in een register als bedoeld in artikel 3 van de Wet BIG of door personen als bedoeld in artikel 34 van de Wet BIG. Ook kan het begrip zorg worden uitgebreid bij Algemene Maatregel van Bestuur.
Zorg op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning ("Wmo") of de Jeugdwet is geen zorg in de zin van de Wet marktordening gezondheidszorg.
Wanneer moet een melding bij de NZa worden gedaan?
Er dient bij de concentratie ten minste één zorgaanbieder betrokken te zijn die in de regel met vijftig personen per jaar zorg verleent. Ook een concentratie met bijvoorbeeld een hotel of schoonmaakbedrijf dient te worden gemeld als de betrokken zorgaanbieder met vijftig personen zorg verleent. Hieronder vallen ook zorgverleners die niet in dienst zijn, maar op andere basis actief zijn voor de zorgaanbieder, bijvoorbeeld op basis van een toelatingsovereenkomst. Hierbij is volgens de Memorie van Toelichting niet van belang of het gaat om een fulltime, parttime, dan wel nuluren verband. Stagiaires dienen niet te worden meegerekend.
Op welke gronden kan de NZa goedkeuring aan een concentratie onthouden?
De NZa kan haar goedkeuring onthouden als cliënten en personeel niet op zorgvuldige wijze zijn betrokken bij de voorbereiding van de concentratie of de continuïteit van cruciale zorg in gevaar is.
Welke termijnen gelden er voor de zorgspecifieke fusietoets?
De NZa dient binnen vier weken een besluit te nemen. Tot die tijd mag de concentratie niet worden voltooid (standstill-verplichting). Bij vragen van de NZa wordt deze termijn opgeschort tot het moment dat de zorgaanbieder(s) deze vragen afdoende heeft beantwoord. De NZa kan om verlenging van de termijn vragen. In spoedgevallen (zoals een dreigend faillissement) kan de NZa een ontheffing voor de standstill-verplichting verlenen.
Betekent een melding bij de NZa dat niet meer bij de ACM gemeld hoeft te worden?
Nee. Indien de concentratie tevens de omzetdrempels haalt die gelden voor een melding bij de ACM, dient de concentratie ook bij de ACM te worden gemeld.
Kan bij de ACM worden gemeld voordat goedkeuring van de NZa is verkregen?
Nee. De NZa dient eerst akkoord te zijn alvorens bij de ACM gemeld kan worden. Er zijn uitzonderingen denkbaar zoals in het geval van een (dreigend) faillissement.
Kan bij de ACM worden gemeld terwijl bezwaar is ingesteld tegen groen licht van de NZa?
Ja. Belanghebbenden kunnen bezwaar en beroep instellen tegen een goedkeuringsbesluit van de NZa. Dat betekent volgens de Memorie van Toelichting niet dat de uitkomst daarvan moet worden afgewacht voordat bij de ACM gemeld kan worden.
Dient een fusie van ziekenhuismaatschappen bij de NZa te worden gemeld?
Nee. Een fusie van ziekenhuismaatschappen kwalificeert niet (snel) als een concentratie in de zin van de Mededingingswet. Ook geldt dat de maatschap vooralsnog niet als een zorgaanbieder in de zin van de Wmg kwalificeert. De NZa heeft VWS met succes verzocht de Wmg op dit punt aan te vullen, maar dat is nu nog niet het geval. Los daarvan zal vaak de vraag zijn of een maatschap de
drempel van vijftig personen haalt.
Is samenwerking, coöperatie- of alliantievorming mogelijk zonder toetsing van de NZa?
Ja. Dit is afhankelijk van de structuur van de voorgenomen samenwerking. Lees hier meer over uw mogelijkheden of neem contact met ons op.
