Sportbonden die competities reguleren en organiseren, moeten voldoen aan het mededingingsrecht. Ze maken misbruik van hun machtspositie als ze op oneerlijke wijze andere competities verbieden. Sportbonden mogen wel voorwaarden stellen aan nieuwe competities. Dit heeft het Hof van Justitie geoordeeld.
Aanleiding voor deze uitspraak is een geschil tussen de Superleague enerzijds en de internationale voetbalbond FIFA en Europese voetbalbond UEFA anderzijds. Superleague is een initiatief van grote Europese voetbalclubs om naast de bestaande competities een nieuwe voetbalcompetitie op te zetten. Superleague spande in Spanje een zaak aan tegen de FIFA en de UEFA omdat zij weigerden de Superleague te erkennen. Ook gaven de voetbalbonden aan dat clubs en spelers die zich bij Superleague aansloten, zouden worden uitgesloten van de door de FIFA en UEFA georganiseerde competities. De Spaanse rechter stelde vervolgens prejudiciële vragen aan het HvJ.
Het Hof legt in het arrest uit dat de uitzondering van het “Europese sportmodel” (artikel 165 VWEU), waarin de bevordering van eerlijke sport is vastgelegd, beperkt moet worden uitgelegd. Het Hof verduidelijkt dat alleen sportieve regels (zoals spel- en dopingregels) buiten het mededingingsrecht vallen. Als sportbonden economische activiteiten verrichten (zoals het organiseren sportcompetities of het exploiteren van mediarechten) dan zijn zij onderworpen aan de mededingingsregels, waaronder het verbod op misbruik van machtspositie (artikel 102 VWEU).
Het Hof acht het geoorloofd dat professionele internationale sportcompetities onderworpen zijn aan regels om de uniformiteit en coördinatie van die competities binnen een overkoepelende sportkalender te waarborgen. Sportbonden die competities reguleren en organiseren, hebben een speciale verantwoordelijkheid geen afbreuk te doen aan de mededinging.
Sportbonden mogen hun regelgevende bevoegdheden niet misbruiken om hun eigen competitie te bevoordelen en nieuwe competities zonder legitieme rechtvaardiging tegen te werken. De regels die sportbonden hanteren moeten transparant, objectief, proportioneel en niet-discriminerend zijn. Het Hof oordeelt dat de reglementen van de FIFA en de UEFA daar niet aan voldoen. De FIFA en de UEFA mogen wel voorwaarden stellen aan een eventuele nieuwe competitie.
Naar aanleiding van het persbericht van het Hof ontstond verwarring over deze uitspraak. Zo kwam in de media het beeld naar voren dat de weg vrij was voor de oprichting van de Superleague. Tegelijkertijd bracht de UEFA een statement uit waarin zij aangaf dat de uitspraak van het Hof enkel een onderstreping was van een reeds geconstateerde technische tekortkoming binnen het regulerende kader van de UEFA. Het is interessant te bezien hoe de UEFA dit repareert en wat dit in de praktijk voor de Superleague betekent.
Dit arrest heeft ook gevolgen voor andere Europese en nationale sportbonden die competities reguleren en organiseren. Ook zij moeten voldoen aan de mededingingsregels. Doen zij dit niet, dan maken zij mogelijk misbruik van hun machtspositie als zij op oneerlijke wijze andere competities verbieden. Hiermee lopen zij het risico op boetes van mededingingsautoriteiten en op (schade)claims van concurrerende organisatoren of individuele sporters.
Deze blog is ook verschenen in de rubriek Snelrecht van het vakblad Mr.
Voor alle informatie over een bedrijfsbezoek van de ACM en de Europese Commissie, zie invalacm.nl
Volg Maverick Advocaten op LinkedIn
