Ranking the Stars heeft een vlucht genomen en inmiddels maken ook toezichthouders gebruik van dit instrument. Eind 2015 publiceerde de Nederlandse Zorgautoriteit (“NZa”) bijvoorbeeld welke zorgverzekeraars het beste telefonisch informatie aan consumenten verschaften. Drie (volgens de NZa: slecht scorende) zorgverzekeraars startten onmiddellijk met succes een procedure tegen de NZa. Kort nadien stonden de zorgverzekeraars weer in de spotlights, ditmaal bij Autoriteit Consument en Markt (“ACM”). ACM meldde vorige maand dat de concurrentie tussen zorgverzekeraars voor verbetering vatbaar is. ACM verricht nu samen met de NZa nader onderzoek naar dit onderwerp en zal dit najaar de uitkomsten publiceren. Maar er staat dit jaar op korte termijn meer op stapel. Dit heeft te maken met de naderende datum van 1 april 2016.
Dwingende NZa-regels voor het contracteerproces
Een goed functionerende zorginkoop is een cruciale voorwaarde voor een goede werking van de zorgmarkten, zo stelt de NZa. Zorgverzekeraars zijn verplicht het gecontracteerde zorgaanbod op 19 november 2016 bekend te maken, opdat de consument dit kan betrekken bij de keuze voor een zorgpolis. Hiervoor is van belang dat de zorginkoop tijdig gereed is. Met de Regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw (“Regeling zorginkoop”) wil de NZa dit borgen. Deze regeling geldt voor alle zorgverzekeraars en zorgaanbieders waar het de inkoop van zorg op grond van de Zorgverzekeringswet (waaronder hulpmiddelen) betreft. Alle zorgverzekeraars zijn gehouden uiterlijk 1 april 2016 hun inkoopbeleid te publiceren en dit bevat in ieder geval:
- het kwaliteitsbeleid dat de zorgverzekeraar bij de zorginkoop hanteert;
- de verschillende fasen waaruit de zorginkoop bestaat en de termijnen waarbinnen de betrokken partijen in de verschillende fasen moeten reageren;
- de bereikbaarheid van de zorgverzekeraar gedurende de zorginkoop;
- de minimumeisen waaraan zorgaanbieders moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een contract;
- in welke mate de zorgverzekeraar ruimte biedt voor innovatief zorgaanbod en, indien van toepassing, welke specifieke eisen de zorgverzekeraar stelt aan dergelijk innovatief zorgaanbod.
Zorgverzekeraars moeten alle wijzigingen in het inkoopbeleid na 1 april 2016 tijdig en gemotiveerd communiceren. Concrete suggesties van brancheverenigingen van zorgaanbieders om de Regeling zorginkoop van meer concrete regels zoals minimumtermijnen te voorzien werden door de NZa niet overgenomen. Voor veel zorgaanbieders gaan de huidige dwingende regels uit de Regeling zorginkoop dan ook niet ver genoeg. Wel gaf de NZa gehoor aan de oproep van zorgverzekeraars om de Regeling zorginkoop ook te laten gelden voor zorgaanbieders. Wat hier van zij, zoals met veel wet- en regelgeving staat of valt het succes daarvan bij de bekendheid en de handhaving. Hoe gaat het daar nu mee?
Zorgaanbieder: help de NZa een handje
De NZa besteedde in 2016 publiekelijk nog geen aandacht aan de Regeling zorginkoop. Zo repte de meest recente NZa-nieuwsbrief er met geen woord over. De NZa liet ook in het midden of zij de Regeling zorginkoop zou gaan handhaven. Het kan uiteraard ook anders. Zo organiseerde ACM voor bedrijven die regels voor het verlengen en opzeggen van abonnementen niet naleven de "waarschuwingsdag abonnementen" en belde zij ook met de betrokken bedrijven.
Een proactieve aanpak met een (steekproefsgewijs) onderzoek kan van meerwaarde zijn. Dat zal uitwijzen: (i) of, en in welke mate, de Regeling zorginkoop nu wordt gevolgd en (ii) of de Regeling zorginkoop nu verschil maakt met de gang van zaken in eerdere jaren. De NZa kan (tegelijkertijd) gebruik maken van de ogen en oren in het veld door zorgaanbieders uit te nodigen (dreigende) schending van de Regeling zorginkoop te melden. Maar ook zorgaanbieders kunnen zelf de NZa eenvoudig verzoeken de Regeling te handhaven.
Een voorbeeld van zo’n verzoek is hierna ingevoegd.
KNIPPEN EN PLAKKEN IN EEN E-MAIL GERICHT AAN info@nza.nl
Betreft: naleving NZa Regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw
Geachte heer, mevrouw,
Hierbij verzoek ik u om de Regeling Transparantie zorginkoopproces Zvw (de “Regeling”) te handhaven t.a.v.:
- Achmea
- CZ
- DSW
- Menzis
- Multizorg
- VGZ
Ieder van deze zorgverzekeraars geven geen of onvoldoende uitvoering aan de Regeling nu zij: [kies uit de volgende opties]
- Het inkoopbeleid niet tijdig d.w.z. vóór 1 april 2016 bekend hebben gemaakt (art. 4)
- In het gepubliceerde inkoopbeleid ontbreekt informatie over:
- de verschillende fasen waaruit de zorginkoop bestaat en de termijnen waarbinnen de zorgaanbieder onderscheidelijk de zorgverzekeraar in de verschillende fasen moeten reageren;
- de bereikbaarheid van de zorgverzekeraar gedurende de zorginkoop;
- het kwaliteitsbeleid dat de zorgverzekeraar bij de zorginkoop hanteert;
- de minimumeisen waaraan zorgaanbieders moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een contract;
- in welke mate de zorgverzekeraar ruimte biedt voor innovatief zorgaanbod en, indien van toepassing, welke specifieke eisen de zorgverzekeraar stelt aan dergelijk innovatief zorgaanbod.
- niet bereikbaar zijn om vragen van mij te beantwoorden (art. 5)
- een onredelijke termijn hanteren om stukken te bestuderen (art. 6)
- een onredelijke termijn hanteren om vragen te stellen (art. 6)
- wijzigingen in het inkoopbeleid na 1 april 2016 niet motiveren en, of niet tijdig bekend maken (art. 7)
De Regeling bevat dwingende verplichtingen en ik verzoek u dan ook om De Regeling te handhaven. Ik ben, indien gewenst, bereid dit verzoek nader toe te lichten. Ik verzoek de NZa binnen de kortst mogelijke termijn schriftelijk op mijn verzoek te reageren en mij op de hoogte te houden van de activiteiten ten aanzien van mijn verzoek.
Met vriendelijke groet,
[Naam zorgaanbieder]
De NZa kan in het geval van schendig van dwingende regels uit de Regeling aan de zorgverzekeraar een aanwijzing geven, een last onder dwangsom of boete opleggen. Daarnaast kan de NZa publiceren welke zorgverzekeraar de Regeling zorginkoop in 2016 het beste uitvoert: Ranking the Stars. Zo wordt snel transparant of en zo ja, in welke mate, er in 2016 problemen spelen bij het contracteerproces en wat het effect van de Regeling zorginkoop daarbij is. De data die zo worden vergaard sluiten mooi aan bij de behoefte van ACM. ACM gaf eerder deze maand namelijk aan de komende twee jaar een marktstudie te doen naar het onderhandelingsproces tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars.
Ondertussen geldt voor zorgaanbieders dat willen zij succesvol zijn bij de zorgverkoop, het zaak is tijdig het heft in eigen handen nemen. Voor meer informatie over de mogelijkheden klik hier, of raadpleeg www.zorgcontractering.com. Voor zorgverzekeraars geldt dat iedere wijziging die na 1 april 2016 wordt gemaakt in het inkoopbeleid tijdig en gemotiveerd bekend dient te worden gemaakt en dat redelijke termijnen dienen te worden gehanteerd.
