De corona-crisis dwingt aanbesteders en inschrijvers tot flexibiliteit. In deze blog bespraken we reeds de verschillende mogelijkheden die de aanbestedingsregels bieden voor inkopers en marktpartijen. Op 1 april 2020 heeft de Europese Commissie richtsnoeren gepubliceerd “betreffende het gebruik van het kader voor overheidsopdrachten in de door de Covid-19-crisis veroorzaakte noodsituatie”, zie hier. De Commissie bevestigt hierin hetgeen is opgenomen in de eerdere blog en verduidelijkt het rechtskader.
Opties
De Europese Commissie wijst op de verschillende opties voor inkopers:
- In dringende gevallen gebruik maken van de versnelde procedure met kortere termijnen voor de openbare en niet-openbare procedures;
- Indien die flexibiliteit niet volstaat, onderhands gunnen, zgn. “procedure van gunning door onderhandelingen zonder bekendmaking”; en anders
- Overwegen om alternatieve oplossingen te zoeken en de markt hierbij in te schakelen.
De Commissie benadrukt dat onderhands gunnen een uitzondering betreft waarbij (i) aan alle voorwaarden moeten worden voldaan en (ii) deze voorwaarden restrictief geïnterpreteerd moeten worden. Zie voor de belangrijkste voorwaarden om gebruik te kunnen maken van deze onderhandse procedure hier. De uitwerking dient een aanbesteder op te nemen in een individueel proces-verbaal.
Hackatons
Verder kan het voorkomen dat inkopers moeten zoeken naar alternatieve en mogelijk innovatieve oplossingen om aan de vraagbehoefte te voldoen. Vooral in de huidige periode waar sprake is van een grote vraag naar dezelfde apparatuur, medische hulpmiddelen en diensten. Inkopers kunnen rechtstreeks contact opnemen met marktpartijen, tussenpersonen, vertegenwoordigers enz. om het aanbod vanuit de markt te stimuleren. Een idee hiervoor is het organiseren van hackatons. De Europese Commissie noemt in de richtsnoeren het voorbeeld van nieuwe concepten voor het hergebruik van beschermingsmaskers na het schoonmaken ervan, manieren om het virus in het milieu op te sporen enz. Een hackaton houdt in dat verschillende spelers een bepaalde tijd werken aan bepaalde lastige problemen en/of creatieve oplossingen. Het kan een initiatief zijn van inkopers, maar ook van bedrijven, studenten, zorgverleners enz. Met de huidige stand van de techniek is dit digitaal relatief makkelijk te regelen.
In de praktijk wordt dit al toegepast, zie bijvoorbeeld hier of van de snelgroeiende beweging #hackthecrisis hier.